Канюта, В. Грамадзянская пазіцыя і галоўныя каштоўнасці / Вераніка Канюта // Звязда. — 2023. — 25 кастрычніка. — С. 7, 8. — (Дадатак: Мясцовае самакіраванне).
Аб чым Наталля КАЧАНАВА гаварыла з жанчынамі ў Магілёве
Магілёўшчына стала чарговым рэгіёнам, дзе адбылася сустрэча спікера верхняй палаты беларускага парламента Наталлі Качанавай з актывам грамадскай арганізацыі «Беларускі саюз жанчын». Як заўсёды, яна прайшла ў цёплай, сяброўскай атмасферы. Старшыня рэспубліканскай арганізацыі Вольга Шпілеўская нагадала, што ў краіне робіцца ўсё магчымае, кабжанчына магла рэалізавацца. І такія сустрэчы — добрая нагода ўзняць нават вельмі складаныя тэмы. Наталля Качанава звярнула ўвагу, што важна пры гэтым нічога не ўтойваць, бо праблема ўсё роўна ў будучыні нагадае пра сябе. Лепш, калі гэта адбудзецца як мага раней і нешта атрымаецца паправіць.
— Я падумала: а чаму б нам гэтыя сустрэчы не праводзіць у такім фармаце, як гэта робіць БТ у праекце «100 пытанняў даросламу»? — заклікала да шчырай размовы Наталля Іванаўна. — Калі задаюць пытанні, расказваеш пра тое, што сапраўды цікава аўдыторыі, і адначасова даносіш тое, што хацеў сказаць.
Дзве гадзіны жывых стасункаў праляцелі як адно імгненне. Сёння жанчын турбуе шмат пытанняў: і сямейны капітал, і будаўніцтва жылля, і пенсіённы ўзрост, і захаванне гістарычнай памяці, і клопатпра дзяцейз інваліднасцю, і бяспека краіны — спісбясконцы. Кожная пачула адказ на сваё пытанне і адчула, штогэта важна. Нездарма, як адзначаюць арганізатары сустрэч, удзельнікаў іх з кожным разам становіцца больш. Асноўны пасыл гэтых дыялогаў — праблемы трэба вырашаць, а планы на будучыню абмяркоўваць таксама талакой. А ў сваім звароце да паплечніц Наталля Качанава звярнула ўвагу на на ступныя прыярытэты.
Роля грамадскіх арганізацый неацэнная
— Я шмат гадоў з’яўляюся членам «Беларускага саюза жанчын» і разумею, наколькі важная была і ёсць работа грамадскіх арганізацый у нашай краіне. Пра гэта неаднаразова казаў Прэзідэнт, і мы разумеем: той, хто з’яўляецца членам грамадскай або партыйнай арганізацыі, з усёй адказнасцю адносіцца да сваёй справы, да сваёй краіны, мае сур’ёзную грамадзянскую пазіцыю. Для нас такія сустрэчы важныя, паколькі мы разумеем, што мы аднадумцы. Я заўсёды выязджала на іх з цяплом у сэрцы, таму што бачыла, наколькі гэта цікава жанчынам, сама зараджалася энергіяй і разумела, якія цудоўныя людзі жывуць у нашай краіне.
Заканатворчая работа Савета Рэспублікі
— Савет Рэспублікі Нацыянальнага сходу, які я ўзначальваю, — гэта орган тэрытарыяльнага прадстаўніцтва, у якім працуюць члены Савета Рэспублікі з усіх рэгіёнаў краіны: з 58 чалавек на прафесійнай аснове сем, астатнія — у рэгіёнах. Кожны займаецца сваёй работай, адначасова ўдзельнічае ў распрацоўцы законапраектаў, прыняцці законаў, працуе з людзьмі, насельніцтвам, сустракаецца з калектывамі. Маючы зносіны з людзьмі, прымаючы грамадзян па асабістых пытаннях, адказваючы на іх пытанні на тэлефонных лініях, выязджаючы ў калектывы, разумеем, дзе паступаем правільна, а дзе нешта павінны адкарэкціраваць.
У нашай краіне працуе каля 2,5 тысячы законаў. У 2022 годзе на рэферэндуме мы прынялі навелы ў Асноўны Закон краіны і ў развіццё канстытуцыйных навацый, цяпер працуем надунясеннем змяненняў у заканадаўчую базу. Адкарэкціравана парадку 100 законаў. На сёння засталося 8, частка іх ужо знаходзіцца на разглядзе ў Палаце прадстаўнікоў, частка хутка будзе ўнесена. Прымаючы законы, працуючы над законапраектамі, мы жадаем зрабіць так, каб не выпусціць зпад увагі найбольш актуальнае. Гэта жывы працэс, пастаянная работа.
Новыя законы аб галоўным
— Калі казаць пра гістарычную праўду, захаванне памяці пра Вялікую Айчынную вайну, канешне, мы абавязаныя былі ўнесці гэтыя паняцці ў Асноўны Закон, бо бачым, як фашызм і нацызм падымаюць свае галовы. Таму і прымаліся законы цалкам новыя. Мы працуем вельмі актыўна ў міжнароднай плоскасці па лініі Парламенцкага Саюза Беларусі і Расіі, Міжпарламенцкай Асамблеі краін — удзельніц СНД, дзе прымаюцца мадэльныя законы, а потым на падставе іх адпрацоўваем наша заканадаўства. Тым больш важныя тыя новыя законы. Гэта аб недапушчальнасці рэабілітацыі фашызму, аб генацыдзе беларускага народа, аб асновах грамадзянскай супольнасці, закон аб Усебеларускім народным сходзе (УНС).
УНС — добрая форма народаўладдзя
— Мы разумелі, што ва УНС павінны ўвайсці тыя, хто сёння можа несці адказнасць за ўсё, што адбываецца ў нашай краіне, і прымаць стратэгічныя рашэнні. Агульная колькасць УНС — да 1200 чалавек. Нехта ўвойдзе па пасадзе, нехта — як прадстаўнік грамадскай арганізацыі, як дэпутат. Таму так важна сёння выбраць годныхдэпутатаў, якія будуць прадстаўляць свой горад, раён, вобласць. Да 25 красавіка мы павінны сфарміраваць УНС, орган, які будзе пастаянна дзеючым у краіне. На шостым УНС была вызначана наша стратэгія на пяцігодку — моцныя рэгіёны, шчаслівая сям’я, інавацыйнае развіццё краіны, дзяржава-партнёр. Стаўка робіцца на моладзь. Яна павінна разумець, што самае каштоўнае ў жыцці — калі ёсць надзейны тыл, калі ты можаш радавацца жыццю сваіх дзяцей.
Вынікі года будуць добрыя
— Будучыня залежыць ад кожнага з нас. А голас жанчыны павінен быць заўсёды больш яркім, бо жанчына па сваёй натуры больш міралюбівая, яна клапоціцца пра захаванне не толькі свайго ачага, але і нашага агульнага, усёй краіны. Ніхто не ведае, што будзе заўтра, таму так важны для нас эканамічны фундамент, якому сёння ўдзяляецца шмат увагі. Каб вырашаць сацыяльныя задачы, якія стаяць перад дзяржавай, павінна вельмі стабільна працаваць эканоміка. Вынікі года, мяркуючы па тых паказчыках, будуць нядрэнныя. Сітуацыя дастаткова стабільная.
Каб пенсіённы ўзрост не павышаўся, трэба думаць пра дэмаграфію
— У мяне пытаюцца, ці будзе павышацца пенсіённы ўзрост. Пакуль мы гэта пытанне не разглядаем. Мы прыйшлі да таго, што жанчына ідзе на пенсію ў 58 гадоў, мужчына — у 63. Але маладыя павінны разумець, чаму так важна нараджаць дзяцей. Ад гэтага залежыць, хто заўтра будзе працаваць на прадпрыемствах і накіроўваць грошы ў Фонд сацыяльнай абароны, адкуль плацяць пенсіі. Або прыйдзецца нам за сваіх дзяцей і ўнукаў працаваць, таму што іх мала. І над гэтым трэба думаць сёння. Цяпер ніякіх пасылаў для павышэння пенсіённага ўзросту няма. Але як будзе праз 10 гадоў, не ведаю.
Дзеля міру на зямлі
Мы невыпадкова адзначаем Дзень народнага адзінства. Раней мы амаль нічога не ведалі пра 17 верасня, але сёння гэта вельмі актуальна, бо калі краіну дзеляць, гэта заўсёды ёй не на карысць. Для людзей гэта гора. Таму так важна кансалідацыя грамадства, справядлівыя адносіны да людзей, захаванне традыцый. Мы ведаем, якое гэта гора — вайна, і павінны захаваць мір на сваёй зямлі.
Мы сёння размаўляем з кубінскімі калегамі, з аднадумцамі з Венесуэлы, Ірана, і ўсежадаюць міру. Нашы замежныя госці захапляюцца, якая прыгожая і дагледжаная наша краіна. Але мы павінны ведаць, што будучыня залежыць толькі ад нас.
Трэба разумець, што сёння не дружалюбныя нам краіны нацэлены на разгойдванне сітуацыі. Яны нагнятаюць ваенную істэрыю, пазіцыянуюць, быццам абараняюцца ад нас.
Мы падалі заяўку ў ШАС, БРІКС і спадзяёмся, што нас падтрымаюць і мы будзем паўнавартаснымі членамі гэтых міжнародных арганізацый. Мы цесна супрацоўнічаем з Расіяй, Кітаем. Праблемы ёсць, але ўсё можна паправіць. Галоўнае — мір, згода,узаемаразуменне.